AXBOROT TIZIMLARIGA EXTIMOLIY XUJUMLARNI BAXOLASH VA MATEMATIK KUTILMASINI MODELLASHTIRISH

Authors

  • Samandarov Batirbek Satimovich Tashkent University of Information Technologies named after Muhammad al-Khwarizmi https://orcid.org/0000-0002-8296-0894
  • Tajibaev Shuxrat Xudaybergenovich Berdaq nomidagi Qoraqalpoq davlat universiteti

Keywords:

axborot tizimi, axborotni ximoyalash, xavfsizlikka tahdidlar, himoya usullari, axborot tizimiga xujumning matematik kutilmasi

Abstract

Ushbu maqolada axborot tizimlariga eхtimoliy hujumlarni baholash masalasi, axborot tizimlarining kutilmagan holatlar sababli ishlamay qolishining matematik kutilmasi darajasiga va ularning murakkabligiga ko‘ra tasniflab chiqilgan. Shuningdek, axborot tizimining ishonchliligini baholash va ma’lum bir vaqt oralig‘ida kutilishi mumkin bo‘lgan o‘rtacha nosozliklarni aniqlash uchun axborot tizimining ishdan chiqishi matematik kutilmasi modellashtirilgan. Ushbu modelga tayangan holda, ayrim cheklangan parametrlarga asoslangan axborot tizimiga xujum qilinish extimolligi baholangan.

References

Muminov B. B., Karimov U. U., Bekmurodov U. B. Models of integration of information systems in higher education institutions //2020 IEEE 14th International Conference on Application of Information and Communication Technologies (AICT). – IEEE, 2020. – С. 1-5.

Самандаров Б.С., Сарсенбаев К.К., Гулмирзаева Г.А. Олий таълим муассасаларида компьютер техникалари ҳисобини юритишда RFID технологияларидан фойдаланишнинг долзарб жиҳатлари // International Scientific and Technical Conference “Digital Technologies: Problems and Solutions of Practical Implementation in the Industry” –Tashkent-2023, april 27-28, –P. 34-36

Самандаров Б.С., Гелдибаев Б.Е., Олламберганов Ф.Ф., Гулмирзаева Г.А. Чорва фермаларининг радиочастотали идентификациялаш тизими инфратузилмасини лойиҳалаш // Digital Transformation and Artificial Intelligence. 1(2), 68–72.

Mamatov N.S., Abdukadirov B.A., Samijonov A.N., Samijonov B.N. Method for false attack detection in face identification system // International Conference on Information Science and Communications Technologies: Applications, Trends and Opportunities, ICISCT 2021, 2021

Самандаров Б.С., Тажибаев Ш.Х. Web иловалар маълумотлар базаси хавфсизлигини таъминлашда SQL сўровлар заифлигига асосланган тахдидларни бартараф килиш усуллари // «Фан ва жамият» илмий услубий журнал, №2. Нукус-2020. –Б. 10-12

Nishanov A.X. Samandarov B.S. SQL so’rovlar zaifligiga asoslangan taxdidlar majmuasini aniqlash usullari va ularni bartaraf qilish bosqichlari // «Matematikaning zamonaviy muammolari» respublika ilmiy onlayn anjumani. Nukus-2020. –B. 244-245

IBM. Cost of a Data Breach Report 2023 / [Электрон манба] https://www.ibm.com/reports/data-breach (мурожаат санаси: 10.09.2023).

O‘z DSt 1986:2018. Ахборот технологияси. Ахборот тизимлари. Яратиш босқичлари. Ўзбекистон Республикасининг давлат стандарти. Киритиш санаси 2018-14-06. – Т. : Ўзбекистон стандартлаштириш, метрология ва сертификатлаштириш агентлиги, 2018. – 17 б.

O‘z DSt 3386:2019 (ISO/IEC 27035-1:2016, MOD). Информационная технология. Методы обеспечения безопасности. Управление инцидентами информационной безопасности. Часть 1. Принципы управления инцидентами. Государственный стандарт Республики Узбекистан. Дата введения 01.04.2019. – Т. : Узбекское агентство стандартизации, метрологии и сертификации, 2019. – 38 с.

Standard ISO/IEC 27006:2007. Information technology. Security techniques. Requirements for auditing bodies and certification of information security management systems. 2007. 44 p. Available at: http://www.pqm-online.com/assets/files/lib/std/iso_iec_27006-2007.pdf (accessed 15.09.2023).

ISO/IEC FDIS 17799:2005. Information technology – Security techniques.- Code of practice for information security management. ITTF, 2005. 129 p. – Available at: http://comsec.spb.ru/matherials/is/iso17799-2005.pdf (accessed 15.09.2023).

ISO/IEC FDIS 27001:2005. Information technology - Security techniques - Information security management systems – Requirements. ISO/IEC, 2005. 42 p. – Available at: http://www.itref.ir/uploads/editor/42890b.pdf (accessed 20.09.2023).

ГОСТ Р 57564–2017. Организация и проведение работ по международной стандартизации в Российской Федерации : нац. стандарт Рос. Федерации : дата введения 2017-12-01. – М. : Стандартинформ, 2017. – 43 с.

Downloads

Published

2023-10-29

How to Cite

Samandarov , B., & Tajibaev , S. (2023). AXBOROT TIZIMLARIGA EXTIMOLIY XUJUMLARNI BAXOLASH VA MATEMATIK KUTILMASINI MODELLASHTIRISH . DIGITAL TRANSFORMATION AND ARTIFICIAL INTELLIGENCE, 1(3), 103–108. Retrieved from https://dtai.tsue.uz/index.php/dtai/article/view/v1i315

Most read articles by the same author(s)