“O‘ZBEKISTON TEMIR YO‘LLARI” NING “POP-NAMANGAN-ANDIJON” ELEKTIRLASHGAN TEMIR YО‘L UCHASTKASIDA TEZKOR TEXNOLOGIK RADIOALOQA (TTRA) RAQAMLI TARMOQLARINI TASHKIL QILISH

Authors

  • Xalikov Abdulxak Abdulxairovich TDTrU
  • Xurramov Asliddin Shokir o‘g‘li TDTrU
  • O‘rokov Olimjon Xikmatillaevich TDTrU

Keywords:

IP-radio, tezkor texnologik radioaloqa (TTRA), birlamchi va ikkilamchi aloqa tarmoqlari, DMR uskunalari majmuasi, IP-terminallari, “Radiostansiyadan – radiostansiyasiga” ssenariysi, H.323 protokoli

Abstract

Hozirgi vaqtda O‘zbekiston temir yo‘llarida poyezdlarning radioaloqa tizimlari, qoida tariqasida, gektometr va metr diapazonlarida “bir chastota - bir kanal” tamoyili bo‘yicha ishlaydigan past kanalli analogli uskunalardan foydalangan holda qurilmoqda va o‘z resurslari yuqori darajada yetarli bo‘lmaydi. Harakatni boshqarish va harakat xavfsizligini ta’minlashning texnologik jarayonlarida mobil va statsionar ob’ektlar o‘rtasida radioaloqa kanallarini tashkil etish vazifalari, asosan, radiotexnika vositalarining ortiqcha zaxirasi va noqulay operatsion tizim tufayli hal etiladi. Tashish jarayoni ishtirokchilarining o‘zaro hamkorligini

tashkil etishning mavjud texnologiyasi va qurilish radioaloqa tuzilmasi bir qator muammolarni keltirib chiqardi. Ulardan biri “biri gapiradi – qolganlari tinglaydi” tamoyili asosida ishlaydigan guruh radiokanalining (yarim doimiy ulanish rejimi) mavjudligi, yirik temir yo‘l uzellari va gavjum uchastkalarda tartibga solinadigan muzokaralarning ortiqchaligidir. Bu radioaloqa kanallari va xodimlarning (birinchi navbatda, stansiyalar va lokomotiv brigadalarida navbatchilik qilayotganlar) axborot yuklanishiga olib keladi.

Mavjud analog radio tarmoqlarining texnologik imkoniyatlari juda cheklangan, elektromagnit moslashuvni ta’minlash muammosi juda keskin.Ushbu va boshqa bir qator sabablar O‘zbekiston temir yo‘llarining raqamli texnologik radioaloqa tizimini yaratish va rivojlantirish zarurligini belgilaydi, bu yuk va yo‘lovchi poezdlarining harakat xavfsizligini va barcha xizmatlarning samaradorligini oshirish muammolarini kompleks hal qilishni amalga oshiradi.

O‘zbekiston temir yo‘llarining “Pоp-Namangan-Andijon” uchastkasida raqamli radioaloqa standartini joriy etish asosida radioaloqa tizimining xavfsizligi va samaradorligi tahlil qilingan.

References

О.Х.Ўроқов, “Тошкент-Самарқанд тезюрар ва юқори тезликдаги йўл участкасида оператив радиоалоқа таҳлили” А.А. Халиков, В.А. Кривопишин, О.Х. Ўроқов // ТАТУ ахборотномаси. - 2010. - №3 - 26-31 с.

A.A.Xalikov, A.Sh.Xurramov, O.X.O‘roqov, Sh.Rizakulov. A mathematical model of the operation process of a radio communication network based on IP technologies in the conditions of information impact during the transmission of a non-repetitive data stream. E3S Web of Conference 420, 03022 (2023). https://doi.org/10.1051/e3sconf/202342003022

А.А. Халиков, О.Х. Ўроқов “Ангрен-Поп” темир йўл участкасида оператив ва технологик алоқа учун модификацияланган қурилмаларни жорий этиш. // Муҳаммад Ал-Хоразмий авлодлари. Илмий-амалий ва ахборот-таҳлили журнали №3(5) / 2018. - С. 89-94.

Xalikov A.A., Urakov O.X. The tasks of organizing and managing the integrated digital network of operational and technological communication based on PIC-D devices at the Angren-Pap railway sections. //Journal "European science review" № 9-10 2018. September-Oktober Volume 1. pp. 220-227.

А.А. Халиков, В.А. Кривопишин. О.Х. Уроков. Анализ оперативной радиосвязи на участке скоростной и высокоскоростной дороги Ташкент-Самарканд // Вестник ТУИТ. – 2010. – №3 – С.26-31.

Уроков, О.Х. Модернизация поездной радиосвязи / А.А. Халиков, О.Х.Уроков // Вестник ТАТУ. – 2011. – №2 – С.50-52.

Халиков А.А., Ураков О.Х. Существующие проблемы и перспективы развития поездной радиосвязи в железнодорожном тоннеле «Камчик». //Материалы в сборнике трудов конференции серии: «International scientific review». (Boston. USA. №11(53). November. -С. 24-28, 2018.

Коган А.В. IP-телефония как наиболее перспективный метод передачи информации. Электросвязь, №10, 2000, С.3-6.

Халиков А.А, Хуррамов А.Ш. Анализ электромагнитной совместимости и методы разработки частотного плана. Universum: Технические науки: Раздел-09. Радиотехника и связь Москва–2022. № 8(101). (дата обращения: 12.08.2022). – С.36-39.

Халиков А.А. Хуррамов А.Ш. Расчет сетки рабочих частот системы технологической радиосвязи на железнодорожном транспорте Universum: технические науки: электрон. научн. журн. Раздел Радиотехника и связь Москва-2022. №9(102). c.53-56.

Халиков А.А., Хуррамов А.Ш., Ўроков О.Х. IP- тармоқ aсосидaги тезкор технологик радио алоқа тaрмоғи ишончлилигини ҳисоблaш методикaси. Muhammad al-Xorazmiy avlodlari, № 1 (23), mart 2023 С.126-132.

Шмытинский В.В. Темир йўл транспортида кўп каналли алоқа: темир йўл университетлари учун дарслик. / В.В. Шмытинский, В.П. Глушко, Н.А. Казанский; В.В. Шмитинский таҳрири. - М.: УМЦ ЖДТ, 2007 - 264 б.

О.Н. Ромашкова, А.А.Петров, VoIP технологиясидан фойдаланиш вариантлари ва ундан темир йўлда фойдаланиш имкониятлари. Россия радиотехника, электроника ва алоқа илмий-техника жамияти материаллари. А.С. Попова, Серия: LIX-2, 2004. С. 26-29.

Л.Чеппел, Э.Титтел TCP/IP. Ўқув курси: Инглиз тилидан таржима. - СПб.: БХВ-Петербург, 2003. – 976 с

RFC 2543. SIP: Session Initiation Protocol. M. Handley, H. Schulzrinne, E. Schooler, J. Rosenber. 1999.

RFC 2705. Media Gateway Control Protocol (MGCP) Version 1.0. M. Arango, A. Dugan, I. Elliott, C. Huitema, S. Pickett. October 1999.

Downloads

Published

2024-02-20

How to Cite

Xalikov , A., Xurramov , A., & O’rokov , O. (2024). “O‘ZBEKISTON TEMIR YO‘LLARI” NING “POP-NAMANGAN-ANDIJON” ELEKTIRLASHGAN TEMIR YО‘L UCHASTKASIDA TEZKOR TEXNOLOGIK RADIOALOQA (TTRA) RAQAMLI TARMOQLARINI TASHKIL QILISH. DIGITAL TRANSFORMATION AND ARTIFICIAL INTELLIGENCE, 2(1), 17–26. Retrieved from https://dtai.tsue.uz/index.php/dtai/article/view/v2i13