FOYDALANUVCHI QIZIQISH VA EHTIYOJLARINI BASHORAT QILISH USULLARI TAHLILI
Ключевые слова:
foydalanuvchi qiziqishlarini modellashtirish, hamkorlikdagi filtrlash, kontentga asoslangan filtrlash, gibrid filtrlashАннотация
Hozirgi kunda internet tarmog‘i foydalanuvchilari sonining keskin oshib ketishi natijasida ular tomonidan ishlab chiqarilayotgan ma’lumotlar hajmining oshib ketishiga sabab bo‘lmoqda. Mazkur ulkan hajmdagi ma’lumotlar orasidan foydalanuvchilar o‘zlarining qiziqish va maqsadlaridan kelib chiqib kerakli ma’lumotlarni topib olishlari borgan sari qiyinlashib bormoqda. Mazkur qiyinchiliklarni bartaraf etishda foydalanuvchilarning qiziqishlarini o‘rganish, bashorat qilish hamda mazkur qiziqishlar natijasida ularga ma’qul kelishi mumkin bo‘lgan ma’lumotlarni ajratib berish bo‘yicha ilmiy izlanishlar olib borilmoqda. Mazkur maqolada hozirgi kunda foydalanuvchi qiziqishlarini bashorat qilishda keng qo‘llaniladigan asosiy usullar – hamkorlikka asoslangan filtrlash (collaborative filtering), kontentga asoslangan filtrlash(content-based filtering) va ularning integratsiyasi asosida ishlaydigan gibrid filtrlash (hybrid filtering) tizimlari tahlil qilinadi. Foydalanuvchilarning xatti-harakatlari, tanlovlari va qiziqishlariga mos tavsiyalarni shakllantirish — interaktiv platformalar samaradorligini oshirishda hal qiluvchi omil sifatida qaralmoqda. Maqolada har bir usulning ishlash prinsipi va amaliy misollar orqali samaradorligi ko‘rib chiqiladi.
Библиографические ссылки
Marat Raxmatullayev, Sherbek Normatov, Fayzi Bekkamov. “TAVSIYA ETISH TIZIMLARININGUMUMIY TAHLILI”. Raqamli Transformatsiya va Sun’iy Intellekt ilmiy jurnali. 2023.
Ryen W. White, Peter Bailey, Liwei Chen. “Predicting User Interests from Contextual Information”. SIGIR’09, July 19–23, 2009, Boston.
Marat Rakhmatullaev, Sherbek Normatov, Fayzi Bekkamov. “Fuzzy Relations Based Intelligent Information Retrieval for Digital Library Users”. Proceedings of the 14th International Scientific and Practical Conference. Volume 2, 80-83. 2023.
F.O. Isinkaye, Y.O. Folajimi, B.A. Ojokoh. “Recommendation systems: Principles, methods and evaluation”. Egyptian Informatics Journal(2015) 16, 261-273.
Harris Papadakis, Antonis Papagrigoriou, Eleftherios Kosmas. “Collaborative filtering recommender systems taxonomy”. Survey paper. Springer-Verlag London Ltd. 2021.
Загрузки
Опубликован
Как цитировать
Выпуск
Раздел
Лицензия
Copyright (c) 2025 Toshniyozov Og‘abek Faxriddin o‘g‘li, Normatov Sherbek Baxtiyorovich

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.